مقدمه
روکش دندان، که به آن تاج دندان نیز گفته میشود، یک پوشش محافظ است که روی دندانهای آسیبدیده یا ضعیف قرار میگیرد. این روکشها به منظور افزایش دوام دندان، بهبود ظاهر آن و حفظ عملکرد صحیح استفاده میشوند. روکش دندان میتواند از مواد مختلفی ساخته شود که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند.
انواع روکش دندان
۱. روکشهای فلزی
روکشهای فلزی از موادی مانند طلا، آلیاژهای فلزی یا استیل ضد زنگ ساخته میشوند. این نوع روکشها بسیار مقاوم بوده و برای دندانهای عقب که فشار زیادی را تحمل میکنند مناسب هستند.
- مزایا: دوام بالا، مقاومت در برابر شکستگی و خوردگی.
- معایب: ظاهر غیرطبیعی و قابل مشاهده.
۲. روکشهای سرامیکی یا پرسلینی
این نوع روکشها از سرامیک خالص ساخته شده و از لحاظ ظاهری بسیار شبیه به دندان طبیعی هستند.
- مزایا: ظاهر زیبا و طبیعی، مناسب برای دندانهای جلو.
- معایب: احتمال شکستگی بیشتر نسبت به روکشهای فلزی.
۳. روکشهای ترکیبی فلز و سرامیک
در این نوع، یک لایه فلزی به عنوان پایه قرار گرفته و روی آن لایهای از سرامیک کشیده میشود. این ترکیب استحکام فلز و زیبایی سرامیک را به همراه دارد.
- مزایا: ترکیب دوام و زیبایی.
- معایب: امکان جدا شدن لایههای سرامیکی.
۴. روکشهای رزینی
روکشهای رزینی از مواد کامپوزیتی ساخته شده و معمولاً هزینه کمتری دارند.
- مزایا: قیمت مناسب.
- معایب: دوام کمتر و احتمال تغییر رنگ.

کاربردهای روکش دندان
- ترمیم دندانهای آسیبدیده: روکشها به تقویت ساختار دندانهای ترک خورده یا شکسته کمک میکنند.
- پوشش دندانهای پوسیده: زمانی که دندان دچار پوسیدگی شدید شده و امکان پر کردن آن وجود ندارد.
- زیباسازی دندان: بهبود ظاهر دندانهای تغییر رنگداده یا نامرتب.
- محافظت از دندانهای عصب کشی شده: دندانهای درمان ریشه شده به دلیل ضعف ساختاری نیاز به پوشش محافظ دارند.
مراحل نصب روکش دندان
۱. معاینه و آمادهسازی دندان
ابتدا دندانپزشک وضعیت دندانها را بررسی کرده و در صورت لزوم درمانهای اولیه مانند عصبکشی یا پر کردن انجام میدهد. این مرحله بسیار حیاتی است، زیرا اطمینان از سلامت دندان زیر روکش تأثیر زیادی بر ماندگاری و عملکرد روکش خواهد داشت.
۲. قالبگیری
برای ساخت روکش، دندانپزشک از دندان قالب میگیرد. این قالب به لابراتوار ارسال شده تا روکش متناسب ساخته شود. دقت در قالبگیری اهمیت بالایی دارد، زیرا کوچکترین خطا میتواند منجر به عدم تطابق روکش با دندان شود.
۳. نصب روکش موقت
در مدت زمانی که روکش اصلی ساخته میشود، یک روکش موقت برای محافظت از دندان نصب میشود. این روکشها به صورت موقتی طراحی شدهاند و ممکن است از نظر ظاهری یا دوام با روکش دائمی قابل مقایسه نباشند.
۴. نصب روکش دائمی
پس از آماده شدن روکش، دندانپزشک آن را با چسب مخصوص به دندان متصل میکند و تنظیمات لازم را انجام میدهد. اطمینان از تطابق کامل روکش با دندان و سایر دندانهای مجاور در این مرحله بسیار مهم است.
مواد مورد استفاده در ساخت روکش دندان
۱. طلا
طلا یکی از قدیمیترین مواد مورد استفاده برای ساخت روکشهای دندان است. این ماده به دلیل دوام بالا و مقاومت در برابر سایش بسیار محبوب بوده و معمولاً برای دندانهای عقبی استفاده میشود.
۲. سرامیک
سرامیک مادهای است که به دلیل شباهت زیاد به رنگ و بافت دندان طبیعی انتخابی عالی برای دندانهای جلویی است. این ماده علاوه بر ظاهر زیبا، مقاومت خوبی نیز دارد.
۳. زیرکونیا
زیرکونیا یک ماده پیشرفته در دندانپزشکی است که ترکیبی از زیبایی و دوام را ارائه میدهد. این ماده به خصوص در مواردی که نیاز به استحکام بالا و زیبایی ظاهری است مورد استفاده قرار میگیرد.

مراقبت از روکش دندان
۱. رعایت بهداشت دهان و دندان
مسواک زدن دو بار در روز و استفاده از نخ دندان از جمله نکات ضروری برای مراقبت از روکشها است. همچنین استفاده از دهانشویه میتواند به جلوگیری از تجمع پلاک و باکتری کمک کند.
۲. پرهیز از خوردن مواد سخت
جویدن یخ، آجیل سفت یا شکلاتهای سخت میتواند به روکش آسیب بزند. دقت در رژیم غذایی میتواند عمر روکش را افزایش دهد.
۳. مراجعه منظم به دندانپزشک
معاینه دورهای دندانها توسط دندانپزشک میتواند به تشخیص مشکلات احتمالی در مراحل اولیه کمک کند. این موضوع به ویژه برای روکشهایی که به مدت طولانی استفاده شدهاند بسیار اهمیت دارد.
نکات مهم در انتخاب نوع روکش دندان
- موقعیت دندان: دندانهای عقبی به دلیل فشار زیاد نیاز به روکشهای مقاومتر مانند فلزی یا زیرکونیا دارند، در حالی که برای دندانهای جلویی روکشهای سرامیکی ترجیح داده میشوند.
- بودجه: هزینه هر نوع روکش متفاوت است و انتخاب نهایی به توان مالی فرد بستگی دارد.
- حساسیت به مواد: برخی افراد ممکن است به مواد خاصی مانند فلزات حساسیت داشته باشند که در این صورت گزینههای غیر فلزی پیشنهاد میشود.
نتیجهگیری
روکش دندان یک راهحل مؤثر برای ترمیم و محافظت از دندانهای آسیبدیده است. انتخاب نوع مناسب روکش و مراقبت صحیح از آن میتواند به حفظ سلامت دهان و دندان کمک کند. این درمان علاوه بر بهبود ظاهر دندان، میتواند به افزایش کیفیت زندگی و اعتماد به نفس افراد کمک شایانی کند. اگر به دنبال بهبود ظاهر و عملکرد دندانهای خود هستید، مشاوره با دندانپزشک میتواند بهترین گزینهها را به شما پیشنهاد دهد.
در شهر مراغه مرکز دندانپزشکی دکتر فربد سیفی و دکتر فرزانه داشخانه یکی از مجهز ترین مراکز تخصصی روکش دندان به شمار می آید. برای رزرو وقت و مشاوره دقیق تر می توانید با شماه تلفن ۰۴۱۳۷۲۲۳۰۰۳ تماس حاصل فرمایید. همچنین سایر راه های تماس را می توانید در صفحه تماس با ما مشاهده کنید. برای مشاهده آموزش ها و روزمرگی های مطب نیز میتوانید پیج دکتر فربد سیفی در اینستاگرام و پیج دکتر فرزانه داشخانه در اینستاگرام را دنبال کنید.