مقدمه
در دنیای پیشرفتهٔ دندانپزشکی، ابزارهای تصویربرداری نقش حیاتی در تشخیص و برنامهریزی درمان دارند. یکی از این ابزارها، عکس OPG یا اورتوپانتوموگرام است که تصویری پانورامیک از فک و دندانها ارائه میدهد. در این مقاله، به بررسی کامل عکس OPG، کاربردها، مزایا و نحوهٔ انجام آن میپردازیم.
OPG چیست؟
OPG مخفف Orthopantomogram است؛ نوعی تصویربرداری رادیولوژیک که نمایی دوبعدی و کامل از فک بالا و پایین، دندانها، مفاصل فکی (TMJ) و ساختارهای اطراف را در یک تصویر ارائه میدهد. این تصویر به دندانپزشکان امکان میدهد تا وضعیت کلی دهان و فک بیمار را بهصورت جامع بررسی کنند.
کاربردهای عکس OPG
عکس OPG در تشخیص و برنامهریزی درمانهای مختلف دندانپزشکی کاربرد دارد، از جمله:
-
بررسی دندانهای نهفته: تشخیص دندانهای عقل یا سایر دندانهایی که هنوز رویش نیافتهاند.
-
ارزیابی وضعیت استخوان فک: بررسی تراکم و ساختار استخوان برای کاشت ایمپلنت یا تشخیص بیماریهای استخوانی.
-
برنامهریزی ارتودنسی: ارزیابی موقعیت دندانها و فک برای درمانهای ارتودنسی.
-
تشخیص ضایعات و تومورها: شناسایی کیستها، تومورها یا سایر ناهنجاریهای فکی.
-
بررسی مفاصل فکی (TMJ): ارزیابی مشکلات مفصل فکی مانند درد یا محدودیت حرکت.

مزایای استفاده از OPG
استفاده از عکس OPG مزایای متعددی دارد:
-
تصویر جامع: ارائهٔ نمای کامل از فک و دندانها در یک تصویر.
-
کاهش زمان و هزینه: نیاز به گرفتن چندین عکس جداگانه را کاهش میدهد.
-
راحتی بیمار: عدم نیاز به قرار دادن فیلم یا سنسور داخل دهان.
-
تشخیص سریع: امکان شناسایی مشکلات پنهان یا نهفته در دهان و فک.
نحوهٔ انجام عکس OPG
فرآیند گرفتن عکس OPG ساده و سریع است:
-
آمادهسازی: بیمار باید اشیاء فلزی مانند گوشواره یا عینک را بردارد.
-
قرارگیری در دستگاه: بیمار در مقابل دستگاه ایستاده و چانه را روی تکیهگاه قرار میدهد.
-
ثابت نگهداشتن سر: با استفاده از گیرهها، سر بیمار در موقعیت مناسب ثابت میشود.
-
گرفتن عکس: دستگاه در مدت زمان کوتاهی (حدود ۲۰ ثانیه) دور سر بیمار میچرخد و تصویر را ثبت میکند.
ایمنی و میزان تابش در OPG
میزان تابش اشعه در عکس OPG بسیار کم و در حد ایمن است. با این حال، در موارد خاص مانند بارداری، باید با دندانپزشک مشورت شود. استفاده از تجهیزات محافظتی مانند پیشبند سربی نیز به کاهش تابش کمک میکند.
تفاوت OPG با سایر انواع رادیوگرافی دندان
در دندانپزشکی، انواع مختلفی از تصویربرداری وجود دارد:
-
Bitewing: برای بررسی پوسیدگیهای بین دندانی.
-
Periapical: نمایش کامل یک یا چند دندان از تاج تا ریشه.
-
Occlusal: بررسی کف یا سقف دهان.
-
Cephalometric: تصویربرداری از جمجمه برای برنامهریزی ارتودنسی.
-
CBCT: تصویربرداری سهبعدی با دقت بالا.
در مقایسه با این روشها، OPG نمای کلیتری ارائه میدهد و برای بررسی جامع دهان و فک مناسب است.

چه زمانی نیاز به عکس OPG داریم؟
دندانپزشک ممکن است در موارد زیر عکس OPG را توصیه کند:
-
بررسی دندانهای عقل: برای تشخیص نهفتگی یا نیاز به کشیدن.
-
برنامهریزی درمان ارتودنسی: ارزیابی موقعیت دندانها و فک.
-
کاشت ایمپلنت: بررسی تراکم و ساختار استخوان فک.
-
تشخیص ضایعات یا تومورها: شناسایی ناهنجاریهای فکی.
-
بررسی مشکلات مفصل فکی: ارزیابی درد یا محدودیت حرکت در مفصل فکی.
تفسیر عکس OPG
پس از گرفتن عکس OPG، دندانپزشک تصویر را بررسی کرده و به نکات زیر توجه میکند:
-
وضعیت دندانها: بررسی پوسیدگی، نهفتگی یا مشکلات دیگر.
-
ساختار استخوان فک: ارزیابی تراکم و سلامت استخوان.
-
مفاصل فکی: بررسی مشکلات مفصل فکی.
-
وجود ضایعات یا تومورها: شناسایی ناهنجاریها یا ضایعات فکی.
عکس OPG در کلینیک دندانپزشکی دکتر سیفی و دکتر داشخانه در مراغه
در کلینیک دندانپزشکی دکتر فرید سیفی و دکتر فرزانه داشخانه در مراغه، خدمات تصویربرداری OPG با استفاده از تجهیزات مدرن و پیشرفته ارائه میشود. تیم متخصص این کلینیک با تفسیر دقیق تصاویر، برنامهریزی درمانی مناسبی برای بیماران فراهم میکنند.

جمعبندی
عکس OPG ابزاری مؤثر و کمخطر برای بررسی جامع وضعیت دهان و فک است. با استفاده از این تصویر، دندانپزشک میتواند تشخیص دقیقتری ارائه داده و برنامهریزی درمانی مناسبی انجام دهد. در کلینیک دندانپزشکی دکتر سیفی و دکتر داشخانه در مراغه، این خدمات با کیفیت بالا و دقت ارائه میشود.
در شهر مراغه مرکز دندانپزشکی دکتر فربد سیفی و دکتر فرزانه داشخانه یکی از مجهز ترین مراکز تخصصی مشاوره و درمان بیماری های لثه و دندان به شمار می آید. برای رزرو وقت و مشاره دقیق تر می توانید با شماه تلفن ۰۴۱۳۷۲۲۳۰۰۳ تماس حاصل فرمایید. همچنین سایر راه های تماس را می توانید در صفحه تماس با ما مشاهده کنید. برای مشاهده آموزش ها و روزمرگی های مطب نیز میتوانید پیج دکتر فربد سیفی در اینستاگرام و پیج دکتر فرزانه داشخانه در اینستاگرام را دنبال کنید.